Açık Pistonlu Tip Kompresör

Bu tip kompresörler bazen dıştan tahrikli olarak da bilinir. Basınçlı hava üretiminde kullanılan kompresörlerde silindir bloku üzerinde emme ve egzoz supapları bulunur. Soğutma kompresörlerinde emme ve basma supaplarının işlevi piston üzerine yerleştirilmiş olan tek yönlü özel bir klepe aracılığı ile yerine getirilir. Piston üst ölü noktadan alt ölü noktaya doğru hareket ederken soğutucu akışkan karterden silindire dolar ve alt ölü noktadan üst ölü noktaya doğru hareket ederken de silindirin içerisine dolmuş olan soğutucu akışkan sıkıştırılarak yoğunlaştırıcıya basılır. Gemilerde genellikle, tek veya çift pistonlu dik kompresörler kullanılır. Bir kompresörün ana elemanlarını şöyle sıralayabiliriz.

  • Silindir
  • Karter
  • Piston, piston kolu, krank mili, kasnak
  • Emme ve basma klepeleri
  • Kesici elemanlar (ventiller)
  • Yarı Hermetik Tip Kompresör

    Yarı hermetik tip kompresörler genellikle soğuk depolar ve market reyonları gibi büyük ticari tesislerde kullanılır. Tasarımı açık tiplere benzemekle birlikte farkı yönü elektrik motorunun kompresöre doğrudan bağlı olması ve sökülebilir kapalı ortamda bulunmasıdır. Dolayısıyla bu tip kompresörlerde soğutucu akışkan ve yağ motor sargılarıyla temas halinde olmaktadır. Avantajı sökülüp tamir edilebilmesidir.

    Hermetiktip Kompresör

    Bu tip kompresörler ev tipi soğutucularda, küçük tip ticari soğutucu ve dondurucularda kullanılır. Elektrik motoru kompresöre doğrudan bağlı olup kaynakla birleştirilmiş bir kap (dom) içine yerleştirilmiştir. Motor yağ ve soğutucu akışkanla sürekli temas halindedir.(Şekil-2.3) Genellikle tamiri mümkün değildir. Motor kademesi 0-7.5 kW arasındadır.

    Scroll (Sarmal) Tipi Kompresör

    Bu oldukça yeni bir kompresör tipi olup daha çok küçük tip split iklimlendirme cihazlarında kullanılır. Her biri spiral (scroll) şeklinde olan iki metal levhadan oluşur. Levhanın biri sabit diğeri ise dönme hareketi yapar. İki spiral alın alına dönerken buhar spiralin merkezine doğru sıkıştırılır.

    Türbinli Tip (Santrifüj) Kompresör

    Bu tip kompresör genellikle büyük klima santrallerinde kullanılır. Açık ve yarı hermetik tipleri mevcuttur ve soğuk su üretirler. Buhar yüksek devirde dönen çarkın merkezinden emilir ve merkezkaç kuvvet ile çıkış tarafına atılır. Çarkın dışında salyangoz biçimindeki zarf yardımıyla buhar basınçlı olarak basma tarafına yönlendirilir. Bu kompresörlerin sıkıştırma oranı yüksek değildir ancak buhar debisi yüksektir.

    Vidalı (Dişli) Kompresör

    Bu tip kompresörler vida dişine benzeyen ikiz çalışan helisel rotor grubuna sahiptir. Vidalardan biri loblara (diş çıkıntısı), diğeri ise lob boşluklarına sahiptir. Rotorlar gövde içine hassas olarak yerleştirilmiştir. Rotorlardan biri motora bağlı olup diğerini de hareketlendirir. Soğutucu akışkan buharı rotorlar üzerindeki lob boşluklarından taşınarak sıkıştırılmış olur. Eskiden bu tip kompresörlerin büyük tesisler için yalnızca açık ve yarı hermetik tipleri mevcuttu. Günümüzde küçük ticari sistemler için hermetik tipleri de geliştirilmiştir.